Tại sao lợi nhuận anh cả ngành xây dựng Coteccons lại lao dốc?

Dù công bố báo cáo tài chính khá sớm, nhưng lợi nhuận của “anh cả” ngành xây dựng Việt Nam là Coteccons trong quý 2 chỉ đạt 124 tỷ đồng, giảm 71% so với cùng kỳ và cũng là mức thấp nhất kể từ tháng quý 2/2015 đến nay. Với việc sụt giảm lợi nhuận này, giá cổ phiếu CTD của Coteccons đang ở trong vùng thấp nhất kể từ tháng 6 năm 2016. Vậy bí mật sau sự lao dốc về kết quả kinh doanh của Coteccons là gì?


Cơ cấu doanh thu của CTD đang thay đổi chuyển dần sang doanh thu xây dựng nhà xưởng và khách sạn, resort ngày càng lớn.

Nguồn: Báo cáo thường niên


Kết quả kinh doanh sa sút

Đóng cửa phiên giao dịch ngày 18/07, giá cổ phiếu CTD ở mức 111.000 đồng/cổ phiếu. Mặc dù đây là mức giá đã cao hơn 10% so với đầu tháng 7 nhưng nằm trong vùng giá thấp nhất kể từ giữa năm 2016 và chưa bằng 50% so với mức giá cao nhất của CTD đạt được vào cuối năm 2017. Sự sụt giảm giá cổ phiếu CTD đã phản ánh phần nào kết quả kinh doanh sa sút của “anh cả” trong ngành xây dựng này.

Thật vậy, có lẽ nhiều cổ đông không hình dung được lợi nhuận của Coteccons quý 2 vừa qua lại sụt giảm tới 70% và chỉ đạt 124 tỷ đồng. Tính gộp nửa đầu năm lợi nhuận của CTD chỉ đạt 312 tỷ đồng, giảm 56% so với cùng kỳ. Xét về doanh thu trong 6 tháng đầu năm CTD chỉ đạt 10.037 tỷ đồng, giảm 20% so với cùng kỳ. Như vậy, trong 6 tháng đầu năm CTD mới chỉ đạt 24% kế hoạch lợi nhuận.

Trước đó năm 2018, doanh thu hợp nhất của Coteccons đạt 28.560 tỷ đồng, tăng 5,2% và lợi nhuận đạt 1.510 tỷ đồng giảm 8,6% so với năm trước. Đây là năm đầu tiền kể từ năm 2007 lợi nhuận của CTD sụt giảm. Sự sụt giảm lợi nhuận này có thể là khởi đầu cho những khó khăn mà doanh nghiệp lớn nhất trong ngành xây dựng này gặp phải.

Mặc dù đang khó khăn nhưng Coteccons vẫn hiện vẫn được xem là doanh nghiệp lớn nhất trong ngành xây dựng. Thời gian qua Conteccons đánh dấu bước phát mạnh mẽ khi được chọn là tổng thầu xây dựng tòa nhà Landmark 81 của Vingroup, một tòa nhà có chiều cao đứng thứ 8 trên thế giới. Hiện nay, doanh nghiệp này vẫn đang là doanh nghiệp lớn trong ngành xây dựng và vượt xa nhiều đối thủ trong ngành.

Trong những năm qua Coteccons luôn có những bước phát triển vượt bậc. Tính trong giai đoạn 2013-2017 tăng trưởng doanh thu hàng năm của Coteccons lên đến 44,6%, còn lợi nhuận lên đến 55,6%. Doanh thu từ mức chỉ có 4.477 tỷ đồng vào năm 2012 tăng vọt lên 27.153 tỷ đồng năm 2017, tương ứng trong khoảng thời gian này lợi nhuận lần lượt là 218 tỷ đồng và 1.652 tỷ đồng.

Những bước tăng trưởng vượt bậc của Coteccons gắn liền với giai đoạn phát triển mạnh mẽ của thị trường bất động sản và sự phục hồi của nền kinh tế. Coteccons đã thực hiện rất nhiều dự án bất động sản cho tập đoàn Vingroup. Ngoài ra, Conteccons cũng là nhà thầu lớn trong lĩnh vực xây dựng công nghiệp khi tham gia thực hiện các nhà máy của Trường Hải, Hòa Phát và Vin Fast.

Doanh thu tăng trưởng chậm lại và lợi nhuận Coteccons bắt đầu sụt giảm từ năm 2018.


Nguyên nhân từ đâu?

Sự sụt giảm kết quả kinh doanh của CTD có lẽ không phải là một kết quả quá bất ngờ đối với nhiều nhà đầu tư. Thời gian qua CTD hứng chịu nhiều biến động lớn với nhiều cơn sóng gió liên tục nổi lên. Trong Đại hội cổ đông mới đây của doanh nghiệp này nhiều nội dung quan trọng đã không được thông qua như việc sửa đổi điều lệ, phát hành cổ phiếu cho cán bộ chủ chốt, thưởng khuyến khích kết quả kinh doanh. Đặc biệt, trong nội dung quan trọng nhất là việc sáp nhập với Ricons (Conteccons đang sở hữu 14,87%) đã không được đưa vào nội dung Đại hội cổ đông như kế hoạch trước đó.

Không chỉ việc các cổ đông của CTD chia rẽ (nhà đầu tư nước ngoài đang sở hữu 47%) mà trước đó cũng có nhiều rạn nứt trong ban điều hành. Thực vậy, vào giữa năm 2018 ông Trần Quang Tuấn – Phó Tổng giám đốc và cũng là một trong những người đã chèo lái Coteccons từ những ngày đầu đã từ chức và thành lập Central Cons. Đây được xem là một trong những ‘’đối thủ” của Conteccons trong ngành xây dựng.

Xét về khía cạnh tài chính thì sự sa sút của Conteccons cũng thể hiện rất rõ ràng qua việc lợi nhuận gộp biên liên tục sụt giảm. Cụ thể, lợi nhuận gộp trên doanh thu của Coteccons trong 6 tháng đầu năm 2019 chỉ còn 4,55%, đây là mức thấp hơn nhiều so với mức 6,42% của năm 2018, mức 7,43% của năm 2017 và 8,66% năm 2016.

Con số này cho thấy hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp này ngày càng thấp. Nguyên nhân có thể do tình trạng cạnh tranh trong ngành xây dựng ngày càng mạnh hoặc là việc kiểm soát chi phí công ty đang thực hiện không tốt. Ngoài ra, cũng có quan điểm cho rằng một phần lợi nhuận của Conteccons có thể được chuyển sang công ty liên kết như Xây dựng Ricons, Hạ tầng FCC…

Ngoài những nguyên nhân xuất phát từ vấn đề nội tại của Conteccons thì doanh nghiệp này cũng chịu ảnh hưởng từ những yếu tố khách quan. Thị trường bất động sản sau một khoảng thời gian phát triển bùng nổ đã có nhiều dấu hiệu chững lại. Thống kê cho thấy nguồn cung căn hộ, Condotel trong 6 tháng đầu năm 2019 đều giảm rất mạnh. Đặc biệt, tại TP.HCM cùng với những sóng gió đối với hàng ngũ lãnh đạo thì có rất nhiều dự án bất động sản đã phải dừng lại vì thanh tra. Cùng với đó việc xây dựng nhiều dự án cũng bị đình trệ. Điều không chỉ kéo theo sự khó khăn đối với nhiều doanh nghiệp bất động sản mà cả đối với các doanh nghiệp trong ngành xây dựng như Conteccons.

Hiệu quả kinh doanh của Coteccons ngày càng sụt giảm thể hiện qua ROE và lợi nhuận gộp biên giảm khá mạnh.


Bài 2: Conteccons với bí ẩn khoản phải thu và cảnh báo cho ngành xây dựng, bất động sản